Burun Anatomisi
Burun, yüzün orta bölümünde bulunan ve iki ana yolun birleşiminden oluşan bir organdır. Darbelerden kolayca etkilenen bu yapı, kemik ve kıkırdaklardan oluşur ve üzeri kas ve deri ile örtülüdür. Burun, solunum sisteminin başlangıç organıdır ve havayı çeşitli işlemlerden geçirerek arka bölümdeki üst boğaza, yani geniz boşluğuna aktarır. Böylece solunumda önemli bir rol oynar. Şekil olarak üç yüzü bulunan bir piramidi andırır, ancak boyutları ve şekli kişilere ve ırklara göre değişiklik gösterebilir. Burun, yüz iskeletinde bulunan armut biçiminde bir açıklığın önüne yerleşmiştir. Yan taraflarında hava boşlukları bulunur; bu boşluklar orta kulak ve sinüs boşluklarıdır ve gerekli olan havayı burundan alırlar. Burun, dışarıdan birkaç bölüme ayrılabilir. İki burun yüzünün birleşiminden oluşan burun sırtı, alnın burunla birleştiği bölüm olan burun kökü, yan taraflar ve burun deliklerini çevreleyen burun kanatları vardır. Ayrıca hava geçişini sağlayan iki burun deliği bulunur.
Burun Anatomisi ve Önemli Yapıları
- Burun Orta Duvarı (Septum): Sağda ve solda bulunan burun boşluklarını ayıran septum, burun çıkıntısını taşıyan bir destektir. Gelişim bozuklukları veya travmalar nedeniyle septumun zarar görmesi, burundaki hava trafiğini bozabilir.
- Burun Isı ve Nem Üreticisi, Hava Yönlendiricisi Yan Duvar Çıkıntıları (Konka): Alt, orta ve üst konka olmak üzere üç ana yapıdan oluşur. Bu yapılar, burun boşluğunun tabanında geniş, tepesinde dar bir üçgen prizmaya benzer. Alt konka, nem oranı, hava ısısı ve parçacık içeriğine göre şişerek hacmini artırabilir. Bu sayede kirli, soğuk ve kuru havaya daha fazla direnç gösterilebilir. Yüzeyin artmasıyla hava daha iyi ısıtılır, nemlendirilir ve süzülür.
- Koku Bölgesi: Burun iç piramidinin tepesinde bulunur. Koku almak için havanın buruna girmesi ve koku bölgesine ulaşması gerekir.
- Burun Komşuluğunda Olan Sinüsler: Sağda ve solda dört çift halinde bulunur. Alında, göz aralarında, üst çenede ve göz arkalarında yer alırlar.
- Burun Arka Çıkış Boşluğu (Üst Boğaz ya da Geniz Boşluğu): Buradan itibaren boğaz boşluğu aşağıya doğru uzanır. Geniz boşluğunda östaki borusunun burna açılan ağzı ve geniz eti yer alır.
Burnun Fizyolojik Fonksiyonları
- Respirasyon: Solunum ilk olarak burun deliklerinde başlar.
- Regülasyon: Solunum havasının temini dışında burun, hava ısısının regülasyonu, nemlendirilmesi, filtre edilmesi ve solunum yolu direncinin ayarlanması gibi fizyolojik fonksiyonları yerine getirir.
- Olfaksiyon: Nazal kavitede bulunan olfaktor epitel, koku alma ve tat alma konusunda yardımcı olur.
- Fonasyon: Sesin rezonansında ve amplifikasyonunda etkilidir. Burun ve nazofarinks, orta kulak havalandırılmasında etkili bir rol oynar.
Burun anatomisi, sadece solunum fonksiyonlarıyla sınırlı kalmayıp, aynı zamanda koku alma ve sesin rezonansını etkileyen önemli bir yapıdır. Bu nedenle burun sağlığı, genel sağlık açısından büyük bir öneme sahiptir.
|
.jpg "Burun Kanaması Belirtileri ve Tedavisi")
