Ultrasonda Burun Kemiği (Nasal Bone) Ölçümü: Detaylı Bir Rehber
Burun kemiği ölçümü, fetal ultrasonografi incelemelerinin önemli bir parçasıdır. Özellikle fetal anomali taramalarında ve kromozomal bozukluk risk değerlendirmesinde (Down Sendromu - Trizomi 21 başta olmak üzere) kritik bir belirteçtir. İşte bu ölçümün nasıl detaylandırıldığına dair kapsamlı bir açıklama:
1. Ölçümün Amacı ve Önemi
- Burun kemiğinin görülmemesi (aplazisi) veya normalden kısa olması (hipoplazisi), Down Sendromu (Trizomi 21) başta olmak üzere bazı kromozomal anomalilerle ilişkilendirilir.
- Bu ölçüm, özellikle 11-14. gebelik haftaları arasında yapılan birinci trimester (ilk üç ay) tarama testinin bir bileşenidir. Bu testte ense kalınlığı (NT) ölçümü, burun kemiği değerlendirmesi ve anne kanında yapılan biyokimyasal testler (PAPP-A ve serbest beta-hCG) birlikte değerlendirilerek bir risk skoru elde edilir.
- Burun kemiği değerlendirmesi, tarama testlerinin doğruluğunu artıran önemli bir "yumuşak belirteçtir".
2. Ölçüm Zamanı ve Teknik Şartlar
- İdeal Zamanlama: En sık ve en güvenilir şekilde11 hafta 0 gün ile 13 hafta 6 günarasında yapılır. Bu dönemde fetusun uygun pozisyonda olması ve kemik yapılarının yeterince gelişmiş olması beklenir.
- İkinci Trimester (İkili Test): 18-23. haftalarda yapılan detaylı (anomali) ultrasonda da burun kemiği tekrar değerlendirilir.
- Gerekli Ekipman ve Ayarlar: Yüksek çözünürlüklü bir ultrason cihazı ve tercihen transvajinal veya abdominal prob kullanılır. Görüntü büyütülmeli ve fetal profil net bir şekilde görüntülenmelidir.
3. Doğru Görüntünün Elde Edilmesi
- Fetusunorta hat kesiti (midsagittal plan)alınmalıdır. Bu, bebeğin burnundan ensesine kadar düz bir çizgi üzerinden görüntülendiği kesittir.
- Görüntüde fetalprofile (yandan görünüş)odaklanılmalıdır.
- Fetus nispeten hareketsiz ve nötr bir pozisyonda olmalıdır.
- Ultrason ekranında burun ucu ve alın (frontal kemik) net bir şekilde görülmelidir.
4. Ölçümün Yapılışı ve Değerlendirme Kriterleri
- Görünürlük Değerlendirmesi: İlk adım, burun kemiğiningörülüp görülmediğinintespitidir. Sağlıklı bir fetusta burun kemiği, burun kökü üzerinde burun ucuna doğru uzanan, ultrasonda beyaz (hiperekojen) bir çizgi olarak görülür.
- Ölçüm Tekniği: Burun kemiği görüldüğünde, ölçüm kalisperleri (işaretleyiciler) ile kemiğin en uzun ekseni boyunca, bir uçtan diğer uca yerleştirilir. Ölçüm, kemik gölgesinin iki ucundan yapılmalıdır.
- Normal ve Anormal Bulgular:
- Normal (Mevcut): Burun kemiği net bir şekilde görülür ve gebelik haftasına göre beklenen uzunluktadır.
- Burun Kemiği Yok (Aplazi): Hiçbir şekilde burun kemiği gölgesi görülmez.
- Kısa Burun Kemiği (Hipoplazi): Burun kemiği görülür ancak gebelik haftasına göre beklenen uzunluğun altındadır. Bu değerler, hafta hafta oluşturulmuş persentil eğrileri ile karşılaştırılır.
5. Sonuçların Yorumlanması ve İleri Adımlar
- Burun kemiğinin olmaması veya kısa olması, mutlak bir tanı değil, birrisk göstergesidir.
- Bu bulgu tek başına değil, diğer tarama testleri (NT ölçümü, anne kan testleri, diğer ultrason belirteçleri) ve anne yaşı ile birlikte değerlendirilir.
- Anormal bir bulgu durumunda, aileyeileri tetkik seçenekleri(Koryon Villus Örneklemesi - CVS veya Amniyosentez gibi invaziv testler) ve bunların riskleri hakkında detaylı danışmanlık verilir. Günümüzde bu testlere ek olarak, anne kanından yapılanNIPT (Non-İnvaziv Prenatal Test)de bir seçenek olarak sunulabilir.
- Unutulmamalıdır ki, sağlıklı fetüslerin de küçük bir yüzdesinde burun kemiği kısa olabilir veya geçici olarak görülmeyebilir.
Özet
Ultrasonda burun kemiği ölçümü, fetal profil görüntüsünün dikkatlice değerlendirilmesi ile yapılan, standart bir prosedürdür. Bu ölçüm, kromozomal anomali riskini belirlemede tarama testlerinin gücünü artıran değerli bir araçtır. Sonuçlar her zaman bir bütün olarak yorumlanmalı ve anormal bir bulgu, bir panik sebebi değil, daha ileri değerlendirme için bir işaret olarak görülmelidir. Tüm süreç, deneyimli bir perinatolog veya radyolog tarafından yürütülmelidir. |
.webp "Burun Kanaması Belirtileri ve Tedavisi")
